Tahrik Suçları ve Açık ve Yakın Tehlike Standardı
Tahrik Suçları ve Açık ve Yakın Tehlike Standardı
Dr. Öğr. Üyesi Gülen Soyaslan
ISBN: 9786050518511
| Özellik | Detay |
|---|---|
| Sayfa Sayısı | 414 |
| Baskı Tarihi | 1. Baskı, Nisan 2024 |
| Boyut | 17x25 |
| Kapak Türü | Ciltli |
| Yayınevi | Yetkin Yayınları |
Açıklama
Türk Hukuku'nda Saçık ve yakın tehlike kriterinin kapsamını ABD Yüksek Mahkemesi ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi uygulamasından da yararlanarak somutlaştırmaya ve bu kriterin yer almadığı suç işlemeye tahrik suçuna dikkat çekmeye yönelik bir makale olarak başlayan bu çalışma, tahrik suçlarının ve Yargıtay uygulamasının kapsamlı surette incelendiği, ifade hürriyetinin sınırlandırmasının sınırını oluşturan açık ve yakın tehlike kriterinin, bu standardın babası olan ABD Yüksek Mahkemesi ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından ne surette uygulandığını gösteren geniş bir esere dönüşmüştür.
Bu çalışma doktrinde bu konuya ilişkin benzer çalışmalardan birkaç bakımdan ayrılmaktadır. Birincisi, doktrinde Türk Ceza Kanunu'nun topluma karşı suçlar ile millete ve devlete karşı suçlar kısmında yer alan tahrik suçlarının tamamını tek bir eserde inceleyen bir başka çalışma mevcut değildir. Gerçekten tahrik suçlarının bazıları tek tek makale ve kitapların konusunu oluşturmuş olmakla birlikte, tahrik suçlarının tümünü ele alan başka çalışmaya rastlanılmamıştır.
İkincisi, doktrinde açık ve yakın tehlike standardına ilişkin ABD Yüksek Mahkemesi ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarını inceleyen çalışmalar olmakla birlikte, kararları yalnızca anlatmaktan öte açık ve yakın tehlikenin değerlendirilmesine yönelik oluşturulmuş alt kriterleri tek tek tespit edip açık ve detaylı surette ortaya koyan bir başka çalışmaya da rastlanmamıştır.
Üçüncüsü, bu çalışma tahrik suçlarının tamamının fark gözetmeksizin somut tehlike suçu olarak düzenlenmesi gereğine işaret eden ilk çalışma olabilir.
Dördüncüsü ve belki de en önemlisi, bu eser Türk Mahkemeleri tarafından tehlikenin açıklığı ve yakınlığının, diğer bir deyişle somut tehlikenin, varlığının somut olaylarda nasıl belirlenmesi gerektiğine ilişkin mahkemelere yol gösterici nitelikte değerlendirmelerde ve önerilerde bulunan bildiğimiz tek çalışmadır.
Kitabın Konu Başlıkları:
- İfade Hürriyeti ve Sınırlandırılması
- Tahrik Suçları
- Tahrik Suçlarında İfade Hürriyetinin Sınırlandırılması: Açık ve Yakın Tehlike Standardı
- Tehlike Suçları İle Tahrik Suçları İlişkisi
| Baskı Tarihi | : | 2024 |
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
İFADE HÜRRİYETİ VE SINIRLANDIRILMASI
- I. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ HUKUKU 28
- II. AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ HUKUKU 31
- III. TÜRK HUKUKU 36
İKİNCİ BÖLÜM
TAHRİK SUÇLARI
- I. TAHRİK KAVRAMI 43
- A. TAHRİKİN HUKUKİ NİTELİĞİ 48
- B. TAHRİK İLE İŞTİRAK İLİŞKİSİ 51
- C. TAHRİK İLE HAKSIZ TAHRİK İLİŞKİSİ 53
- D. TAHRİK İLE NEFRET SÖYLEMİ İLİŞKİSİ 55
- 1. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Nefret Söylemi 64
- 2. Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesi Kararlarında Nefret Söylemi 82
- a) Kavga Çıkaran Sözler 83
- b) Gerçek Tehditler 89
- c) Tahrik 93
- d) Gruba Yönelik İftira veya Karalama İfadeleri 95
- II. TÜRK CEZA KANUNU’NDA YER ALAN TAHRİK SUÇLARI 97
- A. TOPLUMA KARŞI SUÇLAR KISMINDA YER ALAN TAHRİK SUÇLARI 99
- 1. Suç İşlemeye Tahrik Suçu 101
- a) Maddi Unsurlar 103
- i. Fiil ve Suçun Konusu 103
- ii. Aleniyet 108
- iii. Netice: Soyut Zarar Tehlikesi 112
- iv. Fail ve Mağdur 113
- b) Nitelikli Hal 113
- c) Manevi Unsur 114
- d) Hukuka Aykırılık Unsuru 115
- e) Teşebbüs ve Gönüllü Vazgeçme 116
- f) İçtima ve İştirak 117
- g) Takibat ve Yaptırım 122
- 2. Kanunlara Uymamaya Tahrik Suçu 125
- a) Maddi Unsurlar 127
- i. Fiil ve Suçun Konusu 127
- ii. Tahrikin “Kamu Barışını Bozmaya Elverişli Olması” Gereği 132
- iii. Aleniyet 133
- iv. Netice: Somut Zarar Tehlikesi 134
- v. Fail ve Mağdur 134
- b) Manevi Unsur 135
- c) Hukuka Aykırılık Unsuru 135
- d) Nitelikli Hal 136
- e) Teşebbüs ve Gönüllü Vazgeçme 136
- f) İçtima ve İştirak 137
- g) Takibat ve Yaptırım 139
- 3. Suçu ve Suçluyu Övme Suçu 139
- a) Maddi Unsurlar 143
- i. Fiil ve Suçun Konusu 143
- ii. Aleniyet 155
- iii. Kamu Düzeni Açısından “Açık ve Yakın Tehlike” Doğması Gereği 156
- iv. Netice: Somut Zarar Tehlikesi 161
- v. Fail ve Mağdur 162
- b) Manevi Unsur 162
- c) Hukuka Aykırılık Unsuru 163
- d) Nitelikli Hal 164
- e) Teşebbüs ve Gönüllü Vazgeçme 164
- f) İçtima ve İştirak 167
- g) Takibat ve Yaptırım 168
- 4. Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama Suçları 169
- 4.1. Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik Suçu 170
- a) Maddi Unsurlar 174
- i. Fiil 174
- ii. Aleniyet 179
- iii. Tahrikin Kamu Güvenliği Açısından “Açık ve Yakın Tehlike” Doğurması Gereği 179
- iv. Suçun Konusu 184
- v. Netice: Somut Zarar Tehlikesi 185
- vi. Fail ve Mağdur 187
- vii. Eski Kanun ile Yeni Kanunun Farkları 187
- b) Manevi Unsur 192
- c) Hukuka Aykırılık Unsuru 193
- d) Nitelikli Haller 195
- e) Teşebbüs ve Gönüllü Vazgeçme 195
- f) İçtima ve İştirak 196
- g) Takibat ve Yaptırım 198
- 4.2. Halkın Bir Kesimini veya Bir Kesiminin Benimsediği Dini Değerleri Aşağılama Suçları 198
- 5. Din Hizmetlerini Kötüye Kullanma Suçu 208
- 5.1. Tahrik ve Teşvik Suretiyle Din Hizmetlerini Kötüye Kullanma Suçu 212
- a) Maddi Unsurlar 212
- i. Fiil 212
- ii. Suçun Konusu 218
- iii. Fail ve Mağdur 219
- iv. Netice: Soyut Zarar Tehlikesi 220
- b) Manevi Unsur 222
- c) Hukuka Aykırılık Unsuru 222
- d) Nitelikli Hal 223
- e) Teşebbüs ve Gönüllü Vazgeçme 224
- f) İçtima ve İştirak 225
- g) Takibat ve Yaptırım 227
- 5.2. Takbih ve Tezyif Suretiyle Din Hizmetlerini Kötüye Kullanma Suçu 231
- B. MİLLETE VE DEVLETE KARŞI SUÇLAR KISMINDA YER ALAN TAHRİK SUÇLARI 235
- 1. Devlete Karşı Savaşa Tahrik Suçu 237
- a) Maddi Unsurlar 238
- i. Fiil ve Suçun Konusu 238
- ii. Fail ve Mağdur 244
- iii. Netice: Zarar Tehlikesi 245
- b) Manevi Unsur 246
- c) Hukuka Aykırılık Unsuru 246
- d) Nitelikli Hal 248
- e) Teşebbüs ve Gönüllü Vazgeçme 249
- f) İçtima ve İştirak 250
- g) Takibat ve Yaptırım 251
- 2. Halkı Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine Karşı Silahlı İsyana Tahrik Suçu 251
- a) Maddi Unsurlar 252
- i. Fiil ve Suçun Konusu 252
- ii. Fail ve Mağdur 258
- iii. İfade ve Toplantı Hürriyeti ile Halkı Silahlı İsyana Tahrik Suçu Ayrımı 259
- iv. Hükümete Karşı Silahlı İsyan ile Kamu Görevlisine Karşı Direnme Suçu Ayrımı 260
- b) Manevi Unsur 264
- c) Hukuka Aykırılık Unsuru 264
- d) Nitelikli Hal 267
- e) Teşebbüs ve Gönüllü Vazgeçme 267
- f) İçtima ve İştirak 268
- g) Takibat ve Yaptırım 270
- 3. Halkı Askerlikten Soğutma Suçu 271
- a) Vicdani Ret Hakkı 273
- i. Vicdani Ret Kavramı 273
- ii. Türk Hukukunda Vicdani Ret 275
- iii. BM Belgeleri ile AİHM Kararlarında Vicdani Ret 276
- iv. Sonuç 283
- b) Halkı Askerlikten Soğutma Suçu 284
- i. Maddi Unsurlar 285
- ii. Manevi Unsur 289
- iii. Hukuka Aykırılık Unsuru 290
- iv. Nitelikli Hal 292
- v. Teşebbüs ve Gönüllü Vazgeçme 292
- vi. İçtima ve İştirak 293
- vii. Takibat ve Yaptırım 294
- 4. Askerleri İtaatsizliğe Teşvik Suçu 295
- a) Maddi Unsurlar 296
- i. Fiil ve Suçun Konusu 296
- ii. Fail ve Mağdur 302
- iii. Askeri Ceza Kanunu’nun İtaatsizliğe İlişkin Hükümleri ile TCK’deki Askerleri İtaatsizliğe Teşvik Suçunun İlişkisi 303
- b) Manevi Unsur 305
- c) Hukuka Aykırılık Unsuru 306
- d) Nitelikli Hal 306
- e) Teşebbüs ve Gönüllü Vazgeçme 307
- f) İçtima ve İştirak 307
- g) Takibat ve Yaptırım 309
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TAHRİK SUÇLARINDA İFADE HÜRRİYETİNİN SINIRLANDIRILMASI: AÇIK VE YAKIN TEHLİKE STANDARDI
- I. ABD YÜKSEK MAHKEMESİ KARARLARI 313
- A. Birinci Dünya Savaşı Dönemi: Açık ve Mevcut Tehlike Standardının Doğumu 314
- B. Kızıl Korku Dönemi: Açık ve Mevcut Tehlike Standardının Gerilemesi 317
- C. Soğuk Savaş Dönemi: Hazırlık Hareketlerinin Cezalandırılması 319
- D. 1960 Sonrası Dönem: Açık ve Mevcut Tehlike Standardının Kuvvetlenmesi 321
- II. AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KARARLARI 325
- A. Açık ve Yakın Tehlike Standardının Açıkça İfade Edilmediği Ancak Pratikte Uygulandığı Kararlar 329
- B. Açık ve Yakın Tehlike Standardına Açıkça Yer Verilen Kararlar 346
- III. TÜRK HUKUKU 356
- IV. DEĞERLENDİRME 364
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TEHLİKE SUÇLARI İLE TAHRİK SUÇLARI İLİŞKİSİ
- I. TAHRİK SUÇLARININ SOMUT TEHLİKE SUÇU OLARAK DÜZENLENMESİ GEREĞİ 369
- II. TEHLİKENİN SOMUTLUĞUNUN MAHKEMELERCE BELİRLENMESİ 374
